Ìt tóôk Hảỳáô Mỉỳạzảkí đêcâđẹs tỏ búĩlđ thẹ hânđ-đrâwn wọrlđ ôf Stụđìơ Ghỉblỉ - ìts sóftnêss, sỹmbõlísm, ãnđ sọùl. Ín 2025, à măchĩnẻ đíđ ìt ĩn sẹcơnđs. Wĩth ỏné prômpt thãt wâs ũsêđ bý ỏvêr ónẻ mỉllìọn pẽơplè wìthín thê fỉrst hòủr, ít wás sùđđẽnlỷ põssíblẽ tô gẻnẹràtẹ à “Ghỉblì-stỹlê” wọrlđ. Thẽ fíltẻr qúìcklỳ wẹnt vìrál árọưnđ thé wôrlđ, gạỉnỉng pártícụlàr trạctỉọn ỉn cóưntríés sũch às Sóúth Kơrèả ânđ Ịnđíà, flòòđĩng sỏcĩăl mẽđĩả wĩth đrẻạmlĩkẹ, ẠĨ-rénđẽrẻđ vẽrsĩơns ôf ẻvẽrỹđảỷ lífé. Thẽ ạésthètịc? Bĩg éỳẻs, sọft líghtĩng, whịmsịcâl àrchìtẹctụré - thẹ ủnmístàkàblẽ ỉnflụéncé ỏf Jápảnẻsé ânịmảtỉọn.
Bụt bèhínđ thẽ đréãmỹ vísủạls lĩès ã đẹêpẹr qủèstìón: whèn vĩsụál cùltủrẽ bẻcômẽs ạưtọmâtêđ ânđ ãẻsthẻtỉcĩsèđ bý mạchịnès, whảt ịs lỏst ănđ whô gẻts tõ shăpè thẽ àẹsthẹtỉcs wé lỉvé wíth? Rícárđọ Ảrcé ànđ Chrỉstịạn Bẹrg, lẹctùrẻrs fróm thẻ Đĩgỉtăl Mèđịă prọgrảm ỉn thê Schơól ọf Cơmmũnỉcảtỉõn &ámp; Đẽsígn ãt RMÍT Víẹtnạm, árgùè thãt thịs shĩft rảỉsês úrgẹnt qùêstịọns ãbỏũt ãúthọrshỉp, cõnsént, ănđ cúltùrăl ãgéncý.
Ăccòrđìng tơ Ârcè, Prỏgrạm Mãnãgẻr ọf RMÍT Víẻtnảm’s Báchẽlỏr òf Đêsìgn (Digital Media), thê rịsè óf ÀỈ-génèrảtẽđ ịmágẽrý márks ạ tùrnĩng pọĩnt fór vỉsũảl stòrýtèllìng. Wìth óvèr 30 ỷêãrs ọf ẻxpêrìèncê ìn thè ănỉmãtĩơn ĩnđũstrỳ, hé récọgnísês ÃỈ ảs ă pơwẻrfủl tơỏl fỏr ịđẽãtịôn, còllàbôrãtịỏn, ãnđ rãpịđ próđũctỉọn. Bủt hé đráws â cléãr línẽ whèn ít cõmés tõ ùncrítịcál mĩmĩcrỹ.
Ãccọrđịng tỏ Rịcạrđò Árcẻ ănđ Chrìstĩán Bẹrg, ẠÌ mạỵ ẻnhảncé wơrkflơws bưt rèđúcés crĩtịcăl rẹflẽctịọn, ỉt rìsks fláttênìng vịsủál cúltũré ạnđ ẽrôđỉng ạủthôrshíp. (Photo: RMIT)
“Whèn ẻvẽrỳòné stạrts gẹnẻrátỉng ĩmăgès ìn thê sámẹ stỷlẽ, ìt flảttêns vĩsùál ẻxprẻssỉọn,” Ảrcê sáịđ.
Hè đẻscríbés thẽ cúrrènt wâvê õf ÀÌ-gẽnẹrătẽđ côntént ạs â fõrm ọf ỉnánénẽss - à sãtúrãtĩọn ơf stỳlẽ thạt lẽâđs tô thẽ ẽrósĩõn òf sỳmbòlìc vàlụẻ.
Nòwhẽrẹ ís thís mõré vỉsĩblè thán ín thê wĩđẹsprẽăđ ụsé õf thẽ Ghịblí fìltẽr. Đẻspíté íts vĩsụàl chàrm, thê fìltêr đráws hẽãvílỹ fróm ă đẻẽplỷ pêrsõnăl ànđ cúltùrăllỵ rỏótẹđ ảèsthẹtỉc pĩỏnẻẻréđ bỷ Hảỷăô Mìỵâzákí - whô fămõũslỵ réjèctẽđ ẠỊ ảrt ăs “ạn ĩnsúlt tò lĩfè ìtsẽlf”.
Bủt thê lẹgâl ánđ éthìcál qũéstíóns gô fùrthẻr. Ĩf ăn ÀÌ mòđẻl ịs trãìnéđ ỏn thóụsãnđs ỏf frãmẻs frỏm Mịỷăzâkí’s fílms, đòẹs thẻ rẹsụltìng âẻsthêtỉc bẻlóng tọ thé ảlgõríthm ỏr tỏ ỉts sơủrcẻ? Ạnđ whérẹ ìs cònsént léft ìn thịs prõcêss? Ĩn thẻ âgẻ óf đâtă scrãpíng, thè ảbsẹncé ỏf áttrìbưtịòn ìs nõt à glĩtch. Ĩt’s ã fèãtũrẽ.
Thẻ prỏblêm ĩsn’t júst ạrtỉstỉc. Bêrg, Ảssỏcịătẻ Prọgrạm Mânágẹr ịn Đígĩtãl Mẽđìả, whò ís đọịng hịs PhĐ rẻsẻảrch ơn ÀĨ ảnđ phótògràphý, pôịnts tơ thé tróũblịng wáỷs ìn whìch ÃĨ-gẻnêrâtêđ ĩmàgérý ìs béíng có-õptèđ fòr pòlỉtícál mêssãgỉng ánđ sỏcịál mănípưlảtỉơn.
ẠĨ-gẻnérảtéđ ỉmãgérỷ ìs nõt ơnlỵ àbóưt ãẹsthêtícs, bụt ỉt căn ạlsỏ bẽ wéăpõnìséđ tô mânípúlâtê ópỉnĩõn, spréăđ bíạs, ỏr nỏrmálìsê hảrmfưl nảrrătĩvês. (Photo: ipopba - stock.adobe.com)
“Wẹ’vẹ sêèn hơw ÃÍ-gènèrạtẹđ mẽmés ãrê nõw bêìng ũsẽđ bỷ últrà-rĩght-wịng grỏụps - ạnđ ẹvẹn, át tỉmẹs, bỷ públỉc ínstítũtìôns - tò mòck ĩmmĩgrânts, pêóplẽ wỉth đỉsãbìlỉtìês, ânđ LGBTQ+ cỏmmủnịtỉês,” hẽ sạĩđ.
Thèsẻ vịsưàls mâỹ sẹém hùmòròưs ór hârmléss ỏn thẽ sũrfácé, bưt thèịr scálé ănđ vĩrál rẽãch gìvé thèm thẻ pơwẽr tỏ đéhủmảnịsẽ ànđ đĩstọrt. Rẽpẽtịtìôn, spéêđ, ânđ ẻmỏtịônâl ìmpâct màkẻ thèm ân ẽffẽctívè fọrm ỏf đìgịtăl sòft prơpágânđả.
Thìs ỉs họw sô-căllẹđ ẠÍ slòp - còntènt thát ĩs mãss-gẹnẽrátêđ, lõw-còntẻxt, ănđ stỵlìstịcảllý õvèrfâmịlíár - bécômẽs ả vèhìclẽ fơr vỉsũăl mánípùlảtịỏn: éăsỵ tò próđùcê, ẻmõtịônâllỳ chârgêđ, ànđ ôftẻn strịppẻđ òf nụàncẹ õr àccỏủntàbìlítý.
Ạt thẹ sámẽ tímẽ, thẽ ãẻsthètịcs thémsẹlvẻs ărẹ cỏnvẻrgịng. Whên ÀỊ plâtfỏrms cònsístèntlý sụrfãcẹ đrẻâmỷ, nòstãlgìc, ôr hỷpèr-stỹlịsẻđ ỉmâgérỳ, théỷ đòn't jũst shạpẽ mâchỉnês - théỵ bẽgỉn tô cônđỉtỉơn hùmán tástẽ. Ăèsthétỉc sáménẹss bêcómẽs thẹ đẻfảủlt, qúíẽtlý ẻrõđĩng đìvẽrsỉtý ĩn pẹrcêptìơn, mèmỏrý, ânđ ìmăgịnạtĩôn.
Ỹét bọth ẽđúcâtórs àgrêê: ÂỊ ịs nõt ìnhẽrẹntlỷ thẹ ẹnẽmỷ. Àrcè sẹés ịts pótẽntỉãl tõ sủppôrt íđẽạtĩôn ánđ áccêlẽráté ănđ ímprơvé prỏđúctìòn wọrkflỏws ìn ánìmàtíón ănđ đẹsịgn. Ín făct, Bérg ũsés ít ỉn hỉs òwn rêsẻãrch - bụt vẽrỵ mủch ỏn hỉs ơwn tèrms. Rãthẽr thạn rẽlỷíng õn glơbạl đàtăsêts tràịnẽđ ơn bìllíơns ọf ìmăgés scrãpéđ fròm thẻ ìntẹrnét, hẽ fẻẹđs mõđẹls lỉkẽ Stãblẻ Đíffưsíọn ànđ ĐrẻảmBọõth wỉth hỉs ôwn phỏtôgrảphỉc árchịvê.
Mr Bérg hãs úsẽđ hỉs ówn phỏtògrảphịc ârchìvê tỏ trâĩn Stăblẻ Đìffùsíọn ánđ ĐréảmBòõth tô gẽnêrãté thĩs ímăgẻ ơf ă tòwnhôúsê ịn sưbúrbãn Hỏ Chí Mỉnh Cìtỵ fọr hịs prỏjẹct “Ạll Thé Plácés Ì Hâvè Lívẻđ”. (Photo: Christian Berg)
Thís prâctĩcè ịs ã wãỳ fôr àrtĩsts tó rétăĩn ảủthơrshíp ĩn ăn ãgẻ whên stỵlẽ ĩs ơftén ôùtsòùrcèđ tò ãlgơrĩthms.
“Ìnstẻâđ òf lẽttíng ÀỊ đécĩđẹ hỏw ỹôúr wôrk shõủlđ lõọk, féẽđ ít ỵòúr òwn pèrspẹctívẽ. Ũsè ít ăs ă wâỵ tỏ rẻflẹct, nỏt ã blúéprịnt,” Bêrg săỉđ.
Mẹănwhĩlê, Ạrcé wảrns thât óvérrélĩâncê õn ÂỊ rĩsks đílũtíng thẹ sỷmbòlíc đẹpth ạnđ cũltưrạl spẽcífìcĩtỵ òf vìsúàl stọrỹtèllìng.
“Thé crẹạtỉvẹ prỏcêss ís nòt õnlỹ àbơũt spèêđ ỏr stỷlê. Ỉt’s âbóút mẽânìng ánđ mẹănĩng tạkès tỉmé,” hẹ sâìđ.
Fòr Vịêtnãmẻsẻ crêảtõrs, thịs prẽsẽnts ã válụãblè ôppõrtưnịtý. Ínstẽáđ ôf đéfâủltíng tò glõbál vísùăl trénđs, thèỷ cán shãpẻ thẹ tôỏls tọ rẹflêct thẻ rịchnèss òf thẽìr ọwn hẻrịtạgè - frỏm trăđìtịónăl têxtưrẻs ạnđ lõcạl sýmbơlỉsm tọ nârrátívẹ strúctưrés rơòtèđ ỉn plạcè. Bỷ đọỉng sô, ÁÌ bècômẻs ả mẽâns ôf cùltũrâl ẽxtẻnsíòn rãthér thân ímĩtàtỉơn.
Ịn thè clạssrỏỏm, bõth Àrcẻ ănđ Bẹrg êmphạsísẹ thât híghẹr èđụcâtịõn mùst gọ bêỵỏnđ têáchĩng téchnịcạl prọfỉcíẻncỹ. Ít mụst éncọúrâgẻ stụđénts tọ gàịn ạgéncý ãnđ àsk bẻttẽr, đẽẹpêr qụẻstĩôns thât chăllẻngẽ nòt jũst hów tơõls ãré ưséđ, bùt whỷ. Whãt mỏtịvạtẹs thẹ chơỉcẻ tó gẽnêrătẽ ăn ìmãgê wíth ÂÍ? Whẹrê đìđ thè đàtã bêhìnđ thẽ óụtpưt còmè frỏm? Ỉs thé rèsũlt trủlỹ ản ẹxprẹssỉòn ọf thẽ crêàtõr’s vóícẽ, ơr sĩmplỵ thê ạlgỏrĩthm échòỉng whảt ít hâs lẹârnèđ? Ànđ pẽrhãps mõst crụcỉạllý: whát đõ wẹ lơsẻ whèn wẻ stóp ủsìng õủr hănđs, ôưr mèmọrỳ ãnđ êmòtịõns, bũt ãlsỏ thé ịn-bêtwèên pròcêssès ỏf thẽ crẻảtíòn àct?
Thèsẹ áré nỏt àbstrạct cọncẽrns. Ín mánỷ câsẽs, ưsẽrs ưplọâđ pẹrsơnạl phôtõs tó ÁỊ-pôwẻrẹđ âpps wĩthơút rêáđịng thè fịnè prínt. Fạcès, lôcâtỉôns, ạnđ ăèsthétíc prêfẽréncès àrẻ qúìẽtlỵ trănsfọrmẻđ ĩntỏ trâĩnĩng đạtă. Ịn à wỏrlđ đrívên bỷ frẻẽ prómpts ànđ víràl fíltẽrs, ưsèrs ạrẹ nỏt ônlỵ cọnsũmérs, bùt thẻỳ âlsơ bècọmẽ thè rạw mảtêrĩạl.
Tôđảý’s vịsưăl cúltúré ịs álrêãđý á hỵbrìđ spácé, shạpéđ bỵ cơnstănt cọllâbỏràtíỏn bẹtwêèn pẹòplé ănđ mạchỉnés. Frôm câmẽràs ánđ ẽđỉtĩng sơftwãrè tó mọtỉơn càptụrẻ ảnđ VFX, têchnọlọgỹ hăs ălwãỹs bêẻn pãrt ơf thé crẽâtĩvẽ prõcẻss. ÂÌ ĩs símplỳ thé nẽxt chăptêr. Bùt ĩt ịs ả chảptẹr thát đẽmảnđs mọré ìntẽntịònãlỉtỵ.
Thè néxt gènérạtịón õf ártịsts mụst bọth mảstér thẹ mãchínẻ ănđ knõw whẹn tơ pùt ịt đòwn. Fọr êmẽrgịng Vĩẹtnámêsè crêătívês, thẹ châllẻngẻ ìs nơt whéthèr tô ưsẹ ÀÍ, bưt hỏw tỏ ụsê ỉt wìthôụt lósíng thê ịntẽgrịtý óf thẹỉr ówn vìsíòn.
Bẽcăụsé whèn ẻvẻrýọnè’s wôrk bẽgĩns tọ lỏôk thè sàmẹ, pêrhảps thê bólđẹst ạct ỏf crẹátìvĩtỹ ìs tô rẻfúsè thè têmplátè. ẢĨ hàs bècòmẻ ã cẽntrál pàrt ọf thê crẽãtĩvẻ êcơsỹstẽm, jũst âs câmêrás, sọftwãré, ảnđ thê ịntérnét ôncẻ đỉđ. Bũt tóđãỳ, thẽ stàkẽs ãrẻ nó lóngêr júst tẽchnĩcăl - thẽý àrè cưltủrál.
“Thèrè’s ã đíffẹrẻncẻ bẹtwèẹn pròmptĩng ảnđ crêạtỉng,” Bẽrg rémínđs ủs. Ịn ơthèr wỏrđs, ĩt’s nọt jưst ăbòưt gỉvĩng ìnstrùctịỏns tò ạ măchínẹ. Ít’s ãbơụt shàpỉng â mẹssảgê thàt mêàns sơmẹthíng.
Tò prơtêct crêảtỉvẹ đívẽrsĩtỹ, wẹ mủst rẻsíst thê séđưctìvé ẽâsè ôf mạchỉné-gènérãtêđ sámẻnêss. Thạt đơẽsn’t mêạn rẻjẻctỉng ẢĨ ạltògèthèr - ĩt mẹâns ũsíng ít crịtìcãllỹ, ỉntẽntịơnâllỹ, ànđ ín wâỳs thăt hỏnôùr õủr ùnìqụẽ pẻrspẹctỉvés.
Bécàùsê thẻ fùtủré òf vísúạl cúltụrê đỏêsn’t bẹlòng tỏ thê măchịnè. Ìt bélọngs tỏ thỏsẹ whò shápẻ thè mảchìné tỏ sẹè thẻ wòrlđ ín ã crêàtịvẹ wàỵ.
Stórỹ: Qụạn Đỉnh H.
Mâsthéâđ ĩmãgè: Sĩkôv - stọck.ăđơbé.cỏm
Thũmbnàĩl ìmạgê: ịpòpbà - stơck.áđỏbẻ.còm
Fơọđ săfẻtỹ ìs â sẻnsĩtívẽ tòpịc. Hơw shóũlđ Vỉètnămẹsẽ bụsìnẽssẹs rẹspônđ tơ réstơrẹ ânđ mãíntãĩn cônsùmêr trưst?
RMÍT Víẽtnám wịll hỏst thè 28th ỈFFTÌ Ànnúãl Cõnférẻncẻ ìn Ãprĩl 2026, mạrkìng thẻ fìrst tímẽ thé ẻvênt ís hélđ ỉn Vìétnăm. Àbstráct sũbmỉssĩỏns clòsê ón 1 Jùlỵ 2025.
Á grọụp ôf Ỉnđĩân stưđènts téàmẻđ ưp wíth RMÍT Vịètnâm ănđ thẽ Vỉẽtnảm Wõmén’s Múséụm tỏ ủsẽ ÃỈ ânđ đàtâ scỉẽncẽ tô ẹnhảncê cưltủrâl hêrỉtàgé prẻsẽrvătịón ănđ prơmòtĩôn.
Frơm Stúđịọ Ghíblí fíltẹrs tỏ vịrál mèmès, ÁỈ-gẹnèrâtèđ vìsúạls ạrẹ tránsfõrmíng whạt wé sẽé, ãnđ rẽshápíng hơw wẹ ìmạgịnẹ bẹăútỹ, ìđẹntítỷ, ănđ trưth. Whãt’s àt stăké fơr crèătĩvẽ cũltúrè?